Calf diarrhea, which is commonly encountered in neonatal diseases of calves, causes significant economic losses. During this period, diarrhea due to factors such as Escherichia coli, Rotavirus, Coronavirus, Giardia and Cryptosporidium are most prominent. Diarrhea causes dehydration acidemia, acid-base imbalances, metabolic changes and liver dysfunction in calves. Plasma lipids and lipoproteins are synthesized by the liver and incorporated into the bloodstream. Determination of plasma lipid and lipoprotein concentration has been reported to assist in the emergence of hepatic dysfunction. It is reported that triglyceride concentration, hepatic alkaline phosphatase (ALP), total bilirubin, triglyceride and very low density lipoprotein (VLDL) values are affected in cases of acute diarrhea. In this study, we aimed to determine the changes in liver and lipid profile in neonatal calf diarrhea. The presented thesis was carried out on 60 calves brought to the Internal Medicine Clinic. 10 calves without any disease and treatment were healthy and 50 calves with diarrhea were the diseased group. Blood samples were collected from all animals before any treatment. Plasma triglyceride, total cholesterol, high density lipoprotein (HDL), ALP, aspartate transaminase (AST), apolipoprotein, direct and total bilirubin levels were determined. When the research findings were examined; There was a decrease in lipid concentration and apoprotein A and B levels in the diseased group. However, the decreases in apoprotein A and B values were not statistically significant. In conclusion, lipid metabolism was significantly affected in neonatal calf diarrhea due to impaired liver function.Keywords: Neonatal calf diarrhea, Liver, Lipid profile, Apoprotein A and B.

Buzağıların neonatal dönem hastalıkları içerisinde yoğunlukla karşılaşılan buzağı ishalleri önemli ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu dönemde en çok Escherichia coli, Rotavirus, Coronavirus, Giardia ve Cryptosporidium'a gibi etkenlere bağlı ishaller ön plana çıkmaktadır. İshalli buzağılarda dehidrasyon; asidemi, asit-baz dengesizlikleri, metabolik değişiklikler ve karaciğer disfonksiyonları gibi sorunlara neden olmaktadır. Plazma lipidleri ve lipoproteinler karaciğer tarafından sentezlenerek kan dolaşımına katılmaktadır. Plazma lipid ve lipoprotein konsantrasyonunun belirlenmesinin hepatik disfonksiyonun ortaya çıkmasında yardımcı olduğu rapor edilmiştir. Akut ishal vakalarında trigliserid konsantrasyonu, hepatik alkalen fosfataz (ALP), toplam bilirubin, trigliserid ve çok düşük dansiteli lipoprotein (VLDL) değerlerinin etkilendiği belirtilmektedir. Bu çalışmada, neonatal buzağı ishallerinde karaciğer ve lipid profilinde meydana gelebilecek değişimlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sunulan tez çalışması İç Hastalıkları Kliniği'ne getirilen 60 buzağı üzerinde gerçekleştirildi. Herhangi bir hastalık geçirmemiş ve tedavi uygulanmamış 10 buzağı sağlıklı grubunu, ishal tespit edilen 50 buzağı ise hastalıklı grubunu oluşturdu. Çalışmaya dahil edilen tüm hayvanlara herhangi bir tedavi uygulanmadan önce kan örnekleri alındı. Örneklerde plazma trigliserid, toplam kolesterol, yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), ALP, aspartate transaminaz AST, apolipoprotein, direkt ve toplam bilirubin seviyeleri tespit edildi. Araştırma bulguları incelendiğinde; hastalıklı grupta lipid konsantrasyonu ile apoprotein A ve B düzeylerinde düşüşler olduğu tespit edildi. Ancak, apoprotein A ve B değerlerindeki düşüşlerin istatistiki olarak önemli olmadığı saptandı. Sonuç olarak, neonatal buzağı ishallerinde karaciğer fonksiyonlarının bozulmasına bağlı olarak lipid metabolizmasının da önemli şekilde etkilendiği belirlendi.Anahtar Kelimeler: Neonatal buzağı ishali, Karaciğer, Lipid profili, Apoprotein A ve B.