Capital-based incentive plans are mainly practices that enable employees to be partners with the company they work for, in some models, share value increase; these; share purchase plans, stock option plans, stock incentive awards, employee stock ownership plans (ESOP), 401 (k) plans, stock appreciation rights (SAR) and profit share plans and deferred payment plans within the framework of granting partnership. Capital-based incentive schemes mainly carry share-based payments. Therefore, these plans should be reflected in the financial reports in accordance with the principles and regulations stipulated in the IFRS / TFRS 2 Share-based Payment Standards.Capital-based incentive plans are implemented for purposes such as to decrease the labor turnover especially the experts and key personnel, by increasing the loyalty of the employees, to prevent brain drain, to increase the motivation of total employees to work towards the objectives of the company such as performance and profitability, to increase productivity, to establish a stable structure and to maintain human capital, to gain competitiveness and increase the company's value. It is acknowledged that partnering employees in capital provides employment stability, increases firm performance and productivity, ensures raising social welfare by spreading capital as well as growth and stability in micro base, while macro growth is influential in the country's development and preventing brain drain as the driving force of economic growth and economic development.Plans for benefiting from capital-based incentives for employees are mainly implemented extensively by companies in many developed countries such as Japan, particularly US and EU. Exemptions or tax deferral are imposed on taxes and other liabilities related to these plans, and incentives are provided and the implementation of the plans is supported by the public administration. This contributes to the increase of interest in plans at the national level and to the implementation of these plans at the international level.In this study the topic has been examined in terms of Turkey within the framework of the practices and tax legislation in the USA. In this study, in the Turkish Legal System related to these institutions, for example; Capital Market Law, Turkish Commercial Code, Turkish Code of Obligations, Labor Law, Social Insurance and General Health Insurance Law, it has been determined that there are no or no clear arrangements and contradictions and restrictive situations in those, layout in the Uniform Chart of Accounts, in the tax legislation, there are uncertainties regarding the deductions, taxation and funds that can be added to capital. It is considered that this case has influence over related institutions not to find adequate practice ground in Turkey. In this context; One particular IFRS 2 Share-based Payments Standard Chart of Accounts, Turkish Tax and Social Security Legislation has been made on the basis of good practices and made recommendations for Turkey.

Sermayeye dayalı teşvik planları, esas itibariyle çalışanların çalıştığı şirkete ortak edilmesini, bazı modellerde ise hisse değer artışından pay verilmesini sağlayan uygulamalar olup bunlar; hisse satınalma planları, hisse senedi opsiyon planları, hisse senedi teşvik ödülleri, çalışanların hisse senedi sahipliği planları (ESOP), 401 (k) planları, hisse senedi değerleme hakları (SAR) ve kar paylaşım planları ile ertelenmiş ödeme planları çerçevesinde ortaklık payı verilmesi şeklinde uygulama alanı bulmaktadır. Sermayeye dayalı teşvik planları esas itibariyle hisse bazlı ödemeleri bünyesinde taşımaktadır. Bu nedenle söz konusu planların finansal raporlara yansıtılması ise IFRS/TFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Standardı'nda öngörülen ilke ve düzenlemeler çerçevesinde yapılması gerekmektedir.Sermayeye dayalı teşvik planları çalışanların, özellikle uzman ve kilit personelin, şirkete bağlılıklarını arttırarak işgücü devrini düşürmek, beyin göçünü önlemek, topyekün çalışanların şirketin performans ve karlılık gibi hedeflerine yönelik olarak çalışmaları yönünde motivasyonlarını arttırmak, verimlilik artışı sağlamak, istikrarlı bir yapı kurmak ve beşeri sermayeyi muhafaza etmek, rekabet gücü kazanmak ve şirketin değerini artırmak gibi amaçlarla uygulanmaktadır.Çalışanların sermayeye ortak edilmesinin istihdam istikrarını temin ettiği, firma performansını ve verimliliği arttırdığı, mikro bazda büyüme ve istikrar yanında sermayenin tabana yayılması ile sosyal refahın yükseltilmesini sağladığı, makro bazda ise ekonomik büyüme ve ekonomik kalkınmanın itici gücü olarak ülkenin kalkınmasında ve beyin göçünün önlenmesinde etkili olduğu kabul görmektedir. Çalışanların sermayeye dayalı teşviklerden faydalandırılması planları, başta ABD ve AB olmak üzere Japonya gibi birçok gelişmiş ülkedeki şirketler tarafından geniş ölçüde uygulanmaktadır. Söz konusu planlara ilişkin vergi ve diğer yükümlülüklere istisna veya vergi ertelemesi getirilerek teşvikler sağlanmakta ve böylelikle kamu idaresi tarafından planların uygulanması desteklenmektedir. Bu durum ulusal düzeyde planlara olan ilginin artmasına ve söz konusu planların uluslararası düzeyde de uygulanmak istenmesine katkı sağlamaktadır.Bu çalışmada konu, planların beşiği olarak kabul edilen ABD'deki uygulamalar ve vergi mevzuatı çerçevesinde incelenmiştir. Yapılan çalışmada söz konusu uygulamalarla ilgili Türk Hukuk Sisteminde, örneğin; Sermaye Piyasası Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Türk Borçlar Kanunu, İş Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda hiç veya yeterli açıklıkta düzenlemelerin olmadığı, çelişkilerin ve kısıtlayıcı durumların bulunduğu, Tek Düzen Hesap Planı'nda kayıt düzeni, vergi mevzuatında ise giderleştirme, vergilendirme ve sermayeye ilave edilebicek fonlarla ilgili belirsizliklerin olduğu tespit edilmiştir . Bu durumun söz konusu planların Türkiye'de yeterli derecede uygulama zemini bulamamasında etkili olduğu değerlendirilmektedir. Bu çerçevede; özellikle TFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Standardı ile Tek Düzen Hesap Planı, Türk Vergi ve Sosyal Güvenlik Mevzuatı esas alınarak örnek uygulamalar yapılmış ve Türkiye açısından öneriler getirilmiştir.