Introduction and Objective: We aimed to investigate the role of ALT and/or GGT elevation at the time of diagnosis and first year of follow-up in determination of associated liver disease in inflammatory bowel disease (IBD). Materials and Methods: 90 children and adolescents were included in this study. Which are diagnosed with ulcerative colitis (UC), Crohn's disease (CD), or indeterminate colitis (IC) and followed up at Dokuz Eylul University School of Medicine Department of Pediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition, Dr. Behçet Uz Children's Diseases and Surgery Training and Research Hospital, Izmir Tepecik Training and Research Hospital. Medical records of the patients were analyzed for age of diagnosis, ALT and/or GGT, gender, type of IBD, pediatric ulcerative colitis activity index / Crohn's disease activity index, follow up duration, nutrition status, perinuclear anti-nuclear cytoplasmic antibody and anti-saccharomyces cerevisisa antibodies at the time of diagnosis and first year routine check were analyzed retrospectively. Results: 90 patients were included in our study. 52 patients (57.8%) were diagnosed with UC, 20 (22.2%) patients were diagnosed with CD, and 18 (20%) were IC cases. Of 90 patients in our study group; 42 were female (46.7%), and 48 (53.3%) were male. The mean age at diagnosis was 10.5 ± 4.3 (0.8-17) years. The mean follow-up duration was 29.4 ± 19.3 (2-92) months. At the time of diagnosis 27 (30%) patients had malnutrition. Out of 90 patients 14 (15.6%) had significantly high ALT values at the time of diagnosis. In the first year three patients (3.3%) had elevated ALT levels at least in three times of first-year follow-up. Of these three patients, two (66.7%) had malnutrition at the time of diagnosis. 21 patients (23.3%) had elevated GGT levels at the time of diagnosis; 14 out of 21 (66.7%) had malnutrition. In the first year follow-up 9 patients (10%) had elevated GGT levels at least in three times. Of these 9 patients, 6 (66.7%) had malnutrition at the time of diagnosis. Patients who had elevated ALT levels at the time of diagnosis were found to have higher frequency of malnutrition (p=0.016). Patients who had elevated GGT levels at the time of diagnosis were found to have higher frequency of malnutrition (p <0.001). Patients who had elevated ALT and GGT levels at the time of diagnosis were found to have higher frequency of malnutrition (p=0.004). We did not find liver disease associated with IBD in our patients. Conclusion: We did not find any relationship between having elevated ALT and/or GGT and liver disease in children with IBD. This might be due to small sample size or short follow up time after diagnosis. However, we found that elevated ALT and GGT levels were associated with malnutrition in pediatric IBD patients. Therefore elevated ALT and GGT levels should be alarming for malnutrition in patients with IBD.Key words: Ulcerative Colitis; Crohn's Disease; ALT; GGT; Liver disease; Inflammatory Bowel Disease; Malnutrition; Nutrition; Growth retardation.

Giriş ve Amaç: İnflamatuvar bağırsak hastalığı (İBH) tanısı almış çocuk hastalarda, tanı anında ve tanı aldıktan sonraki bir yıl içindeki kontrollerinde bakılan ALT ve/veya GGT değerlerindeki yüksekliğin, İBH ile birlikte görülen karaciğer hastalığının belirlenmesindeki rolünün araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim dalı, Çocuk Gastroenteroloji Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dalı, Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde izlenen Ülseratif kolit (ÜK), Crohn hastalığı (CH) veya indetermine kolit (İK) tanısı almış 90 çocuk ve adölesan olgu çalışmaya alınmıştır. Olguların dosyaları ve hastane bilgi işlem sisteminde yer alan kayıtları tanı anında ve tanı aldıktan sonraki bir yıl içindeki kontrollerinde bakılan ALT ve/veya GGT değerleri, tanı aldığı yaş, cinsiyet, İBH tipi, pediatrik ülseratif kolit aktivite indeksi/Crohn hastalığı aktivite indeksi, izlem süresi, malnütrisyonu olup olmadığı, perinükleer anti nükleer sitoplazmik antikor ve anti-saccharomyces cerevisiae antikoru değerleri retrospektif olarak incelenmiştir. Bulgular: Kayıtlarına ulaşılabilen olgu sayısı 90 olup, bunlardan 52'si ÜK (%57.8), 20'si CH (%22.2), ve 18'i (%20) de İK'li olgulardır. Doksan hastanın 42'si kız (%46.7), 48'i (%53.3) erkektir. Hastaların ortalama tanı yaşı 10.5±4.3 (0.8-17) yıldır. Olguların ortalama izlem süresi 29.4±19.3 (2-92) aydır. Tanı anında 27 (%30) hastanın malnütrisyonu mevcuttu. Doksan olgunun 14'ünde (%15.6) tanı anında ALT değeri yüksek bulunmuştur. İlk bir yıl içinde en az üç kontrolde ALT değeri yüksek olan olgu sayısı üçtür (%3.3). Bu üç olgunun 2'sinde (%66.7) tanı anında malnütrisyon saptanmıştır. Tanı anında GGT değeri normalden yüksek olan 21 (%23.3) olgu bulunmuştur, 21 olgunun 14'ünde (%66.7) tanı anında malnütrisyon saptanmıştır. İlk bir yıl içinde en az üç kontrolde GGT değeri yüksek olan 9 (%10) olgunun 6'sında (%66.7) tanı anında malnütrisyon saptanmıştır. Tanı anında ALT yüksekliği olmayan olgularla, ALT'si yüksek olgular malnütrisyon sıklığı açısından karşılaştırıldığında, ALT'si yüksek olan grupta malnütrisyonun yüksek oranda olduğu gözlendi (p=0,016). Tanı anında GGT yüksekliği olan olgularla, olmayanların malnütrisyon sıklığı açısından karşılaştırılmasında, GGT'si yüksek olan grupta malnütrisyonun yüksek oranda olduğu gözlendi (p<0,001). Tanı anında ALT ve GGT'si normal olgularla, ALT ve GGT'si beraber yüksek saptanan olgular karşılaştırıldığında, ALT ve GGT'si yüksek grupta malnütrisyonun yüksek oranda olduğu gözlendi (p=0,004). Tanı anında ya da ilk bir yıllık izlemlerinde ALT ve GGT yüksekliği saptanan olguların ayrıntılı incelemelerinde İBH ile ilişkili karaciğer hastalığı tespit edilmedi. Tartışma: Çalışmamızda İBH tanısı almış ve izleminde ALT ve/veya GGT yüksekliği olan çocuklarda İBH ilişkili karaciğer hastalığı gösterilememiştir. Bu durum hasta sayısının azlığı ve izlem süresinin görece kısa olması ile ilişkili olabilir. Ancak İBH'lı olgularda ALT ve GGT düzeyleri yüksekliği malnütrisyon ile ilişkili bulunmuştur. İBH'lı çocuklarda ALT ve GGT yüksekliği tanı anında ya da izlemde gelişen malnütrisyon açısından uyarıcı olmalıdır.Anahtar Kelimeler: Ülseratif Kolit; Crohn Hastalığı; ALT; GGT; Karaciğer Hastalığı; İnflamatuvar Bağırsak Hastalığı; Malnütrisyon; Beslenme; Büyüme geriliği.