Celiac disease is an enteropathy of inflammation in the small intestine, which is triggered by dietary gluten intake and occurs by the interaction of genetic, environmental and immunological factors.Aim: The aims of this study were to determine the frequency and duration of medical follow-up in children who were diagnosed as celiac disease by endoscopic biopsy, to determine dietary compliance rates, to examine the effects of gluten-free diet on blood pressure and other anthropometric values and to evaluate quality of life.Material and Methods: 150 celiac patients aged 8-18 years (who are diagnosed according to ESPGHAN criterias) diagnosed and followed at least for one year without any extra diagnosis at Ankara Yenimahalle and Gülhane Training and Research Hospitals together with Celiac disease patients who followed up in other hospitals for at least one year period and their parents were reached through the Ankara Celiac Association. Control group consisted of 150 healthy children and their parents who were admitted to the Ankara Yenimahalle Training and Research Hospital's outpatient clinic were included in this study, also. A questionnaire consisting of four sections; general information, information about Celiac disease, Celiac symptom index and quality of life scale for children was applied to the individuals who participated in the study voluntarily. Vital signs and anthropometric measurements were measured and saved.Findings: 150 patients included in the study, 108 (72%) were female and 42 (38%) were male. The mean follow-up timeof patients was 5.3 ± 3.8 years. 144 patients (96%) were followed up at regular intervals and 6 (4%) patients were excluded from follow-up. 108 (72%) patients have complete compliance with the diet. The mean BMI Z score was significantly higher in patients with at least 1 year of gluten-free diet compared to pre-diagnosis(p<0.05). 15 patients were overweight (Z score > +), 1 patient was obese (Z score > +2). There was no patient with high blood pressure. The total quality of life of patients who always adhere to their diet is significantly higher than patients who sometimes adhere to their diet (p<0.05). According to the celiac symptom index, patients with high quality of life have a high rate of adherence to diet. The mean age of the patients was 12.7 ± 3.3 years. The most common symptom was abdominal pain (60.6%) followed by diarrhea (49.3%) and abdominal distention (40%).Conclusion: The mean follow-up period of the patients included in the study was 5.3 years, 144 (96%) were followed-up periodically, and 6 (4%) were excluded from medical follow-up. 108 (72%) patients were strictly adhering to their gluten-free diet. This study findings showed that antropometric measurements of the patients who are adhering to glüten free diet strictly, increased, and long-term gluten free diet does not cause arterial hypertension. Total quality of life score and celiac symptom index scores of celiac patients with good dietary compliance were found to be higher.Key words:Celiac disease, child, quality of life, celiac symptom index.

Amaç: Bu çalışmanın amaçları, endoskopik biyopsi ile Çölyak hastalığı tanısı almış çocuklarda tıbbi izlemde kalma sıklığı ve süresi, diyete uyum oranlarının belirlenmesi, glutensiz diyetin arterial tansiyon ve antropometrik ölçümler üzerine etkisi ve hayat kalitelerinin değerlendirilmesidir.Gereç ve Yöntem: Avrupa Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Birliği (ESPGHAN)kriterlerine göre tanı almış Çölyak hastalarından Ankara Yenimahalle Eğitim Araştırma Hastanesinde ve Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinde en az bir yıl takipli olanlar ile Çölyak Derneği aracılığıyla ulaşılan en az bir yıl süreli izlemi olan, başka hastalığı olmayan ve çalışmaya katılmayı isteyen 8-18 yaş grubu 150 çölyak hastası çocuk ve ebeveyni, kontrol grubu olarak da Ankara Yenimahalle Eğitim Araştırma Hastanesi genel pediatri polikliniğine başvuran 150 sağlam çocuk ve ebeveyni çalışmaya alındı. Çalışmaya katılan bireylere `genel bilgiler, çölyak hastalığıyla ilgili bilgiler, çocuklar için yaşam kalitesi ölçeği ve çölyak semptom indeksi olmak üzere 4 bölümden oluşan bir anket formu uygulandı. Hastaların vital bulguları ve antropometrik ölçümleri kayıt edildi. Bulgular: Hastaların ortalama izlem süresi 5,3±4(1-16) yıl idi. 144 hastanın (%96) düzenli aralıklarla takip edildiği, 6(%4) hastanın ise tıbbi personelin izleminden çıktığı belirlendi. 108(%72) hastanın diyete tam uyum gösterdiği saptandı. Başvuru anında yapılan antropometrik ölçümlere göre; obez hasta (Z skor >+2) yoktu, 8 hasta fazla kilolu (Z skor>+1) idi. En az 1 yıllık glutensiz diyet uygulanması sonrasında hastaların ortalama Beden Kitle İndeksi Z skoru tanı öncesine göre anlamlı ölçüde yüksekti (p<0,05). 15 hasta fazla kilolu (Z skor >+), 1 hasta obez (Z skor>+2) olarak saptandı. Tansiyon ölçümleri yapılan hastaların hiçbirinde tansiyon yüksekliği saptanmadı. Diyetine tam uyan hastaların toplam yaşam kalitesi, tam uymadığını belirten hastalardan anlamlı ölçüde yüksek idi (p<0,05). Diyete tam uyan hastaların yaşam kalitesi Çölyak Semptom İndeksi'ne göre de yüksek idi (p<0,05).Çalışmaya alınan 150 hastanın 108'i (%72) kız, 42'si (%38) erkekti. Hastaların ortalama yaşı 12,7 ± 3,3 yıl idi. En sık başvuru yakınmaları sırasıyla; karın ağrısı, ishal, karın şişliği idi.Sonuç: Çalışmaya alınan hastaların izlemde kalma süresinin ortalama 5,3 yıl olduğu, 144'ünün (%96) belirli aralıklarla izlendiği, 6'sının (%4) ise tıbbi izlemden çıktığı tespit edildi. 108 (%72) hastanın diyete tam uyum gösterdiği saptandı. Çölyak diyeti yapan hastaların süreç içinde antropometrik ölçümlerinin arttığı, uzun süreli Çölyak diyeti yapmanın arterial hipertansiyona neden olmadığı belirlendi. Diyet uyumu iyi olan çölyak hastalarının toplam yaşam kaliteleri ve çölyak semptom indeksi puanlarının daha yüksekolduğu tespit edildi.Anahtar kelimeler: çocuk, çölyak hastalığı, yaşam kalitesi, çölyak semptom indeksi.