In this study, the effect of concentrated feed mixtures containing different protein sources on growth performance, digestibility of some nutrients and rumen metabolites was investigated in Tuj lambs.The lambs were acclimatized for 15 days which is followed by 90 day-experimental trial with the total experimental period of 105 days. Twenty four Tuj lambs with the average of 20 kg body weight at 3-3.5 months of age were used in this trial. The animals were divided into 4 groups containing 6 lambs each and kept in individual cages. In the study, concentrated feed mixtures having the equal amounts of crude protein (CP, 16 %) and metabolizable energy levels (ME, 2700 kcal/kg) were prepared from 4 different protein sources including sunflower meal (SFM), soybean meal (SM), cotton seed meal (CSM) and corn gluten meal (CGM). The animals were fed with the ration which is composed of 80 % concentrate feed and 20 % roughage (hay).During the experimental period, consumption of total feed dry matter in SFM, SM, CSM and CGM groups were determined to be 1267 g., 1040 g., 1024 g. and 982 g, respectively (p>0.05). The highest total feed dry matter consumption was observed in SFM group. Daily live weight gain between 0 and 90th days in the groups were found to be 212.5 g., 172.3 g., 158.9 g. and 169.6 g., while the ratio of feed conversions were 6.01, 6.25, 6.72 and 5.94, respectively (p>0.05).At the end of experimental trial, there was no statistically significant difference in dry matter, organic matter and degree of crude protein digestibilities (p>0.05).No statistically significant differences were found in rumen pH, ammonium nitrogen and total volatile fatty acids (TVFA) parameters among the groups (p>0.05). It was determined that while results of pH and TVFA were similar, ammonium nitrogen tend to decrease in the order of SFM, SM, CSM and CGM, respectively.In summary, it was concluded that concentrate feed mixtures composed of different protein sources have no effect on growth performance, digestibility and rumen metabolites in Tuj lambs.

Bu çalışmada, farklı protein kaynakları içeren konsantre yem karmalarının tuj kuzularında besi performansı, bazı ham besin maddelerinin sindirilebilirliği ve rumen metabolitleri üzerine etkisi araştırılmıştır.Araştırma, 15 gün alıştırma dönemi, 90 gün deneme olmak üzere toplam 105 gün sürdürülmüştür. Denemede ortalama 20 kg canlı ağırlıkta, 3-3,5 aylık yaşta 24 tuj kuzu kullanılmıştır. Kuzular, herbir grupta 6 baş olacak şekilde toplam 4 gruba ayrılmış ve bireysel kafeslerde beslenmiştir. Araştırmada, ayçiçeği küspesi (AÇK); soya küspesi (SK); pamuk tohumu küspesi (PTK); mısır gluten unu (MGU) olmak üzere dört farklı protein kaynağı içeren, ham protein (HP, %16) ve metabolik enerji (ME, 2700 kcal/kg) düzeyleri aynı olan konsantre yem karmaları kullanılmıştır. Hayvanlara yem, total rasyonun %80'i oranında konsantre yem, %20'si kaba yem (çayır kuru otu) olacak şekilde verilmiştir.Deneme süresince toplam yem kuru madde tüketimi AÇK, SK, PTK ve MGU gruplarda sırasıyla 1267 g, 1040 g, 1024 g ve 982 g olarak tespit edilmiştir (p>0.05). En yüksek toplam yem kuru madde tüketimi AÇK grubunda saptanmıştır. Gruplarda 0-90. gün itibariyle günlük canlı ağırlık artışı 212.5 g, 172.3 g, 158.9 g ve 169.6 g, yemden yararlanma oranı ise, 6.01, 6.25, 6.72, 5.94 olarak belirlenmiştir (p>0.05).Denemenin sonunda, kuru madde, organik madde ve ham protein sindirilme derecesi istatistiki açıdan önemsiz bulunmuştur (p>0.05).Rumen sıvısı pH, amonyak azot ve toplam uçucu yağ asitleri (TUYA) değerleri gruplar arasında istatistiki açıdan önemli bir fark göstermemiştir (p>0.05). PH ve TUYA değerleri benzer sonuçları verirken, amonyak azotunun sırasıyla AÇK, SK, PTK ve MGU gruplarında azalan bir seyir izlediği saptanmıştır.Sonuç olarak, farklı protein kaynakları içeren konsantre yem karmalarının tuj ırkı kuzularda büyüme performansı, sindirilebilirlik ve rumen metabolitlerinde herhangi bir farklılık oluşturmadığı saptanmıştır.