Aim: To investigate protective effect of vitamin E on mice adrenal gland in chronic immobilization stress and to examine post-stress behavioral changes.Materials and Methods: 28 male 10-weeks-old BALB/C mice weighing 30 grams were divided into 4 groups.For 7 days, 0.1ml saline was administered to control group and stress group. For immobilization, mice were placed in a cage so as to remain stationary in narrow area for 6 hours/7 days. For vitamin E and Vitamin E+stress groups, 30 mg/kg/day vitamin E was administered orogastrically 1 hour before immobilization.At end of seventh day all animals were subjected to open-field, elevated-plus labyrinth and forced-swimming tests. Left adrenal glands were dissected and fixed in Bouin solution. 5µm paraffin sections were stained with hematoxylin-eosin and Azan. Slides were evaluated and photomicrographed.Results: In hematoxylin-eosin sections of stress group, cortical atrophy, medullary hypertrophy, cortical open areas with- and dark areas lack of lipid droplets were evident. Zona glomerulosa had cells with hypertrophic and condensed nuclei and reduced size compared to control group. Cortical and medullary dilated capillaries, thinned vascular walls and hemorrhage were observed. In Azan sections; thinned capsule, lowered interstitial fibrosis in cortex and medulla, and intense corticomedullary fibrosis were detected. When compared to stress group, groups administered vitamin E showed histopathologic appearances were mostly resolved but dilatation and interstitial fibrosis were partially continued in cortical sinusoids. Conclusion: Immobilization stress caused some morphometric and histopathologic changes in mouse adrenal gland and these adverse effects could be largely prevented by vitamin E administration.Key words: Mouse, adrenal gland, psychopharmacological tests, stress, light microscopy.

Amaç: Kronik immobilizasyon stresinde vitamin E'nin etkilerinin fare sürrenallerinde araştırılması ve stres sonrası davranışsal değişimlerini incelemektir. Gereç ve Yöntem: 10 haftalık 30 gram 28 adet BALB/C erkek fareler yedişerli 4 gruba bölündü. Kontrol grubuna 7 gün süreyle 0.1ml serum fizyolojik, Vitamin E grubuna ise 30 mg/kg/gün E vitamini orogastrik verildi. Stres grubunda fareler dar alanda hareketsiz kalacak şekilde kafese konuldu. Bu işlem 6 saat/7 gün uygulandı. Vitamin E+stres grubuna ise aynı prosedürle immobilizasyon stresinden 1 saat önce 30 mg/kg/gün dozunda vitamin E orogastrik yoldan verildi. Yedinci günün sonunda tüm hayvanlara açık alan, yükseltilmiş-artı labirent ve zorunlu yüzme testleri uygulandı. Hayvanlar sakrifiye edilip sol sürrenaller Bouinde fikse edildi. Rutin doku takibinden sonra 5 mikrometrelik kesitlere hematoksilen-eozin ve azan boyama yapıldı. Preparatlar değerlendirilerek fotomikrografları alındı. Bulgular: Stres grubunda hematoksilen-eozin kesitlerinde, adrenal kortekste atrofi, özellikle zona fasikülatada; medullada hipertrofi saptandı. Bazı kesitlerde adrenal kortekste yağ damlacıkları içeren açık ve içermeyen koyu bölgeler seçilmekteydi. Zona glomerulozada kontrol grubuyla karşılaştırıldığında nispi bir azalma ile birlikte granuloza hücrelerinin hipertrofik ve kondanse çekirdekler içerdiği izlendi. Korteks ve medullada kapiller dilatasyon, damar duvarında incelme ve hemoraji izlendi. Azan boyası kesitlerinde kapsulada incelme, korteks ve medullada minimal düzeyde interstisyel fibrozis, kortikomedullar bölgede kollajen artışına bağlı yoğun fibrozis saptandı. İmmobilizasyon stresinden önce vitamin E verilen farelerin sürrenal kesitlerinde; stres grubuna göre histopatolojik bulguların büyük çapta düzeldiği ancak kortikal sinüzoidlerde dilatasyon ve interstisyel fibrozisin kısmen devam ettiği gözlendi.Sonuç: İmmobilizasyon stresinin fare adrenal bezinde morfometrik ve histopatolojik değişikliklere neden olduğu ve olumsuz etkilerin vitamin E uygulamasıyla büyük çapta önlenebileceği kanaatine varıldı.Anahtar kelimeler: Fare, adrenal bez, psikofarmakolojik testler, stres, ışık mikroskobu.