Olive oil production has very important place among the industrial activities that are based on agriculture. However, the waste of olive oil especially olive mill waste water which comes out at the process of olive oil production. Produces important environmental problems. In recent years, a lot of researches about disposal of olive mill waste water have done. Environmentalist approches which comes up with the idea that composing olive mill waste water is economic and results using all the organic waste, having no harm to environment, reducing the usage of commercial fertilizer. In this study, the information about the usage of olive mill waste water as soil regulator and as fertilizer by composing it with the other organic materials, is gathered. Furthermore, a survey to measure the environmental consciousness in Milas is applied and the results of the survey are evaluated. There have been many studies on composting of Olive Mill Wastewater and obtained successful results. The most important issues to be considered in composting; ventilation type, porosity of compost pile, compost temperature and certain bulking agents to be used.In the light of reloaded literature it is concluded that composing the olive mill waste water and dispensing it, is possible. It has been seen that on important part of the producers has the environmental consciousness and they have the knowledge that olive mill waste water is harmful for the environment. On the other hand they don't know the disposal of olive mill waste water or the reusage of it in the agricultural area. They have the positive perspective about composing and dispensing it to soil. Keywords: Olive, Olive Mil Wastewater, Environment, Compost.

Zeytinyağı üretimi, Türkiye'de tarıma dayalı endüstriyel faaliyetler arasında önemli bir yere sahiptir. Fakat üretim sürecinde oluşan atıklar ve özellikle zeytin karasuyu, önemli çevre sorunları arasında yer almaktadır. Karasuyun bertarafı konusunda son yıllarda çok sayıda araştırma yapılmış, zeytin kara suyunun kompostlanması, organik maddenin tamamının kullanıldığı, çevreye hiçbir zararı olmayan, ekonomik, ticari gübre kullanımını azaltıcı etkisinin olabileceği çevreci yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu çalışmada, zeytin kara suyunun toprak düzenleyicisi şeklinde ve diğer organik materyaller ile kompostlanarak organik gübre olarak kullanımı ile ilgili literatürde yer alan bilgiler değerlendirilmiştir. Ayrıca, çevre bilincini ölçmek için Milas İlçesi'nde zeytin yetiştiricilerine yönelik bir anket çalışması yapılmış ve sonuçları analiz edilmiştir. Karasuyun kompostlanması konusunda yapılmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiş bir çok çalışma bulunmaktadır. Kompostlamada dikkat edilecek en önemli hususların; havalandırma tipi, kompost yığınının porozitesi, kompost sıcaklığı ve kullanılacak katkı maddeleri olduğu belirtilmektedir. İlgili literatür ışığında, zeytin karasuyunun kompostlanmasının ve toprağa uygulanabilirliğinin mümkün olduğu sonucuna varılmıştır. Üreticilerin önemli bir kısmının çevre bilincine sahip olduğu, karasuyun doğaya zararları hakkında bilgi sahibi oldukları, ancak bertarafı ve tarımsal alanlarda yeniden kullanımı konusunda bilgiye sahip olmadıkları, kompostlama ve toprağa uygulama konusuna olumlu baktıkları görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Zeytin, Karasu, Çevre, Kompost.