In the literature reviews, it has been seen that terminological definition mistakes are found in studies on Epipaleolithic and Mesolithic period on Turkey geography. In these researches, the most striking mistake is that the cultures of the last Pleistocene period was defined as the Mesolithic period. In this thesis study, pre-Neolithic cultures (20-10k B.P.) in Turkey geography are tried to be explained by comparing the researches made in the past years and the researches made in the recent years.For this purpose, the findings such as chipped stone tools, flora and fauna remnants, grave and grave gifts, ornaments obtained from settlements such as open-air settlements, workshops, rock shelters where hunter-gatherer groups lived between 20.000 and 10.000 B.P. in geography of Turkey, were collected through literature reviews and a database was builded. It is determined which ones of the sites in Turkey were contemporary with which cultural regions and which regions they were communicating with, and it is tried to make historical analysis and identify cultures of pre-Neolithic cultures. In our study, pre-Neolithic cultures on Turkey geography were separated from each other in temporal and geographical terms. According to this, Mesolithic and Epipalaeolithic period in Aegean Region; Mediterranean, Central Anatolia, Southeastern Anatolia, Black Sea regions Epipaleolithic period; while it is seen that the Epipalaeolithic period was experienced in some of the settlement areas of the Marmara region, it was not decided what to call the period in some settlement areas.Keywords: Epipaleolithic, Mesolithic, Natufian, Zarzian, Kebaran, Anatolia, Levant.

Yapılan literatür taramalarında, Türkiye coğrafyası üzerinde Epipaleolitik ve Mezolitik Çağ'a ilişkin yapılan çalışmalarda terminolojik tanımlama hataları olduğu görülmüştür. Bu araştırmalarda özellikle göze çarpan hata, Son Pleistosen dönem kültürleri için Mezolitik Çağ tanımlaması yapılmış olmasıdır. Bu tez çalışmasında geçmiş yıllarda yapılan araştırmalar ve son yıllarda yapılan araştırmalar karşılaştırılarak Türkiye coğrafyası için Neolitik öncesi kültürler (G.Ö. 20-10 bin) açıklanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, Türkiye coğrafyası içinde G.Ö 20.000 ile 10.000 yılları arasındaki avcı- toplayıcı grupların bulunmuş olduğu açık hava konak yerleri, işlik yerleri, kaya altı sığınakları gibi yerleşim alanlarından elde edilmiş olan yontmataş alet, flora ve fauna kalıntıları, mezar ve mezar hediyeleri, süs objeleri gibi buluntular literatür taramaları yapılarak toplanmış ve bir veri tabanı oluşturulmuştur. Ardından bu veri tabanının gösterdiği buluntular ışığında Türkiye'de buluntu veren yerlerin hangi kültür bölgeleri ile çağdaş, hangi bölgeler ile iletişim içerisinde olduğu tespit edilerek Türkiye için Neolitik Çağ öncesi kültürlerin tarih analizleri ve kültür tanımlamaları yapılmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda, Türkiye coğrafyası üzerinde bulunan Neolitik Çağ öncesi kültürlerin zamansal ve coğrafi bakımdan birbirlerinden ayrıldığı görülmüştür. Buna göre Ege Bölgesinde Mezolitik ve Epipaleolitik Çağ'ın; Akdeniz, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Karadeniz bölgelerinde Epipaleolitik Çağ'ın; Marmara bölgesinin bazı sit alanlarında Epipaleolitik Çağ'ın yaşandığı görülürken, bazı sit alanlarında yaşanan dönemin ne olarak adlandırılacağına karar verilememiştir. Anahtar kelimeler: Epipaleolitik, Mezolitik, Natufiyen, Zarzian, Kebaran, Anadolu, Levant.