In this study, the effects of silicon (Si) and phosphorus (P) applications to oat plant (Avena sativa L.) grown in acid soil conditions on dry matter (DM), nutrient contents and uptakes were investigated. For this purpose, the doses of 0, 10, 25, 50, 100 and 250 ppm phosphorus (TSP fertilizer, % 42 P2O5) and 0, 50, 100, 200 and 400 ppm Si as a form of silicic acid [Si(OH)4] were applied to the pots including 2 kg oven-dry soil. The experiment was carried out in a randomized factorial design with 6 (phosphor) x 5 (silicon) dosses and 3 replicates under greenhouse conditions. Increasing doses of the phosphor increased DM of oat plant significantly (P<0,05) compared to the control. The highest dry material was obtained at P-100 and Si-400 dosage (13,58 g), while the minimum DM was obtained at P-0 and Si-0 dosage (3,20 g). Phosphor application increased the DM of oat up to P-100 dosage and it decreased in P-250 dosage due to toxicity. Silicon increased DM significantly (P<0,05) in all the Si dosages, except the control. These increments were found statistically significant with 50 ppm Si application to soil at 10, 25 and 50 ppm P levels, 100 ppm Si application at 100 ppm P level and 200 ppm Si application at 250 ppm P level (P<0.05). The highest relative dry material contents in different phosphorous dosses were obtained depend on increasing silicon doses and found as 100% in 400 ppm Si doses. The percentage changes in dry matter according to control in the 0, 10, 25, 50, 100, 250 mg kg-1 doses of phosphorus increased with increasing silicon rates of 35,63% (Si-400), 48,41% (Si-50), 22,95%, (Si-400), 5,63% (Si-100), 27,99 (Si-400) and 52,34% (Si-400), respectively. Silicon fertilization increased the N and P contents except P-250 dose, K content except P-100 dose, Ca content and did not change Mg content very much, but decreased Fe and Mn contents, had changing effects on the Zn and Cu contents. It is found that N, P, K, Ca, Mg and Zn uptake by silicon fertilizer increased, Fe and Cu uptake were changeable and Mn uptake decreased. According to the results obtained from experiment, it is found that Si application into acid soil at lower P levels increased P availability for plant with decreasing Fe and Mn uptake by plant, and decreased P toxicity at higher P levels. Therefore, applying silicon fertilizer to the oat plant grown in acid soil may be decrease lack of P deficiency and its toxicity.Key Words: Oat, Acid soil, Phosphorus, Silicon, Nutrient element, Content, Uptake.
Bu çalışmada asit toprak şartlarında yetiştirilen yulaf (Avena sativa L.) bitkisine uygulanan fosfor (P) ve silisyumun (Si) sap kuru madde (KM) miktarı, besin element içeriği ve alımı üzerine etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla 2 kg fırın kur toprağa 0, 10, 25, 50, 100 ve 250 ppm dozunda fosfor (TSP gübresi, % 42 P2O5) ve 0, 50, 100, 200 ve 400 ppm Si dozunda silisik asit [Si(OH)4] uygulanmıştır. Sera şartlarında kurulan deneme 6 (fosfor) x 5 (silisyum) x 3 (tekerrür) tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre yürütülmüştür. Artan dozlarda uygulanan fosfor yulaf bitkisinin KM miktarını kontrole göre önemli derecede (P<0,05) artırmıştır. En düşük kuru madde P-0 ve Si-0 dozunda (3,20 g) elde edilirken, en yüksek kuru madde P-100 ve Si-400 dozundan (13,58 g) elde edilmiştir. Fosfor uygulaması yulaf bitkisinin KM miktarını P-100 dozuna kadar artırmış, P-250 dozunda toksite nedeniyle azaltmıştır. Silisyum KM miktarını kontrol hariç tüm Si dozlarında artırmıştır. Bu artışlar fosforun 10, 25 ve 50 ppm düzeylerinde toprağa uyulanan 50 ppm Si dozunda, 100 ppm P düzeyinde 100 ppm Si dozunda ve 250 ppm P dozunda ise 200 ppm Si dozunda istatistiksel bakımdan önemli (P<0.05) bulunmuştur. En yüksek nispi kuru made miktarının artan fosfor dozlarına bağlı olarak genellikle Si'un 400 dozunda (%100) elde edilmiştir. Kontrole göre kuru madde miktarındaki değişim yüzdesi silisyum gübrelemesi ile fosforun 0, 10, 25, 50, 100, 250 mg kg-1 dozlarında sırasıyla %35.63 (Si-400), %48.41 (Si-50), %22.95 (Si-400), %5.63 (Si-100), 27.99 (Si-400) ve %52.34 (Si-400) oranında artmıştır. Silisyumlu gübreleme, N ve P içeriklerini P-250 dozu hariç, K içeriğini P-100 dozu hariç arttırdığı, Ca içeriğini değişken olmakla birlikte genellikle arttırdığı, Mg içeriğini pek değiştirmediği, Fe ve Mn içeriğini azalttığı, Zn ve Cu içerikleri üzerine etkisinin ise değişken olduğu bulunmuştur. Silisyum gübrelemesi ile kaldırılan N, P, K, Ca, Mg ve Zn'nun arttığı, Fe ve Cu'ın değişken olduğu ve Mn miktarının azaldığı bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre asit toprağa düşük fosfor düzeylerinde uygulanan silisyumun yulaf bitkisinin Fe ve Mn alımını azaltmak suretiyle fosforunun bitkiye yarayışlılığını artırdığı, yüksek fosfor düzeylerinde de fosfor toksitesini azalttığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla asit toprak şartlarında silisyumlu gübre uygulayarak P noksanlık veya toksitesinin azaltılabileceği bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Yulaf, Asit toprak, Fosfor, Silisyum, Besin element, Kapsam, Alım.