Aim: The purpose of this study was to evaluate the effect of the extracorporeal shock wave therapy (ESWT) on healing of mandible defects filled with graft materials in diabetic and non-diabetic rats.Material and Method: Twelve-week-old 120 male Wistar albino rats were used in the experiment. All animals were randomly divided into two main groups, non-diabetic and diabetic. 60 rats were distributed into three subgroups as empty defect (DF), Alloplast (AP) and Allograft (AL) (n=20) in each main groups. Critical sized defects were created on ramus in all rats and filled with ceramic grafts in AP groups and filled human derived bone grafts in AL groups. ESWT was performed to half of rats in each subgroups at 3 sessions after surgery. Animals were euthanized at either 4th or 8th weeks. Stereological and radiographic examination was performed. Datas were statistically analyzed by one-way variance analysis and Tukey test.Results: According to the radiological results, Hounsfield Units values were higher in DFD-E+ groups (p>0.05). Haunsfield Unit (HU) values were higher in D-E+ group than D-E- group and D+E+ group than D+E- group in 4 weeks follow up AP groups. (p>0.05). In the AL groups, there was a higher HU value in E+ groups than E- groups in 8 weeks follow up. According to stereological results, in 4 weeks follow up DF groups, there was a higher YK, BD and YK volume at E- groups than E+ groups. In 4 weeks follow up AP groups, there was a higher YK volume at E+ groups than E- groups. In 4 weeks follow up AL groups, there was a higher YK and YD volume at E+ groups than E- groups. Conclusion: It was found that ESWT application has no positive effect on the healing of critical-sized bone defects in groups without diabetes whereas positive effects in groups with diabetes. It was detected that ESWT induce bone regeneration of critical sized defects filled ceramic based graft material or human derived graft material at both short and long terms.Keywords: Allograft; Biphasic Calcium Phosphate; Diabetes Mellitus; ESWT.

Amaç: Bu çalışmada diyabetik ve diyabetik olmayan ratların mandibulalarında oluşturulan defektlerin tedavisinde kullanılan greft materyalleri üzerine ekstrakorporal şok dalga tedavisinin (ESWT) etkilerinin incelemenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Bu çalışmada 12 haftalık toplam 120 adet erkek Wistar ratı kullanıldı. Denekler Diyabetik (D+) ve Non-diyabetik (D-) olmak üzere 2 ana gruba ayrıldı. Bu gruplar boş defekt (DF), Alloplast (AP) ve Allogreft (AL) olmak üzere 3 alt gruba ayrıldı. Her bir alt grubun yarısına ESWT uygulaması yapıldı (E+). Tüm hayvanların ramus bölgesinde kritik boyutlu defekt oluşturuldu. AP grubunda seramik esaslı greft materyali, AL grubunda ise insan kaynaklı greft materyali defekt bölgelerine uygulandı. Cerrahi sonrası E+ gruplara 3 seans ESWT uygulandı. Cerrahiden sonraki 4. ve 8.haftada denekler sakrifiye edildi. Örneklerde stereolojik ve radyolojik inceleme gerçekleştirildi. Veriler tek yönlü varyans analizi ve tukey testi ile değerlendirildi. Bulgular: Radyolojik inceleme sonuçlarına göre, DFD-E+ gruplarında daha yüksek Haunsfield Unit (HU) değerleri görülmüştür (p>0,05). 4APD-E+ ve 4APD+E+ grubunda, 4APD-E- ve 4APD+E- grubuna göre daha yüksek HU değerleri görülmüştür (p>0,05). 8ALE+ gruplarda ise 8ALE- gruplara göre daha yüksek HU değerleri bulunmuştur (p>0,05). Stereolojik inceleme sonuçlarına göre ise 4DFE- gruplarda 4DFE+ gruplarına göre daha yüksek oranda YK, BD ve YD hacmi görülmüştür. 4APE+ gruplarda 4APE- gruplarına göre daha yüksek YK tespit edilmiştir. 4ALE+ gruplarında 4ALE- gruplarına göre daha yüksek YK ve YD hacmi tespit edilmiştir. Sonuç: ESWT uygulamasının diyabetli olmayan gruplarda kritik boyutlu kemik defektinin iyileşmesine olumlu bir etkisinin olmadığı, diyabetik ve non-diyabetiklerde içerisine seramik esaslı greft materyalinin ve insan kaynaklı greft materyalinin uygulandığı kritik boyutlu kemik defektlerinin rejenerasyonu üzerine hem kısa dönem hem de uzun dönemde pozitif etkisi olduğu görülmüştür.Anahtar kelimeler: Allogreft; Bifazik Kalsiyum Fosfat; Diabetes Mellitus; ESWT.