The aim of this study is to investigation of the effect of different parent rocks ( volcanic, sediment, and plutonic) on some hydro-physical properties and erodibility of soil in scots pine (pinus sylvestris l.) forest areas in Gümüşhane province. For this purpose, 248 soil samples were collected to represent the study area. Mechanical analysis, pH, EC, bulk density, organic matter, field capacity and wilt point analysis were performed in soil samples. As a result of the analyzes, available water capacity, soil stability index, dispersion rate, colloid / moisture equivalent, erosion rate of the soils were determined. In the study, in the comparison of some hydro-physical and erosion trends of soils on the parent rocks (surface, sediment and depth), the elevation of the study area was divided into two steps (1050 - 1650, 1650 - 2184 m). According to the analysis of variance in the study found that the sediment basic material was more resistant to erosion than the others according to the erosion tendencies in both elevation steps. In addition, all parent rocks were found to be sensitive to erosion. As a result of the correlation analysis, significant and meaningfull relationships between SSI, DO, EO, KNEM and some hydro-physical properties were determined. According to regression models, 84.5% of SSI, 32.2% of DO and 57.9% of KNEM and 26.1% of EO could be explained. As a result, the study was carried out in an area where precautions should be taken for semi-arid and erosion. Therefore, the obtained data can provide important contributions in planning of erosion control studies in the study area.

Bu çalışmanın amacı, Gümüşhane ilinde yayılış gösteren sarıçam orman alanlarındaki toprakların bazı hidro-fiziksel özellikleri ve erozyon eğilimleri üzerinde farklı ana kayaların (yüzey, tortul ve derinlik) etkisinin araştırılmasıdır. Bu amaçla çalışma alanını temsil edecek 248 adet toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde mekanik analiz, hacim ağırlığı, pH, EC, dane yoğunluğu, organik madde, tarla kapasitesi ve solma noktası analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda toprakların faydalanabilir su kapasitesi, strüktür stabilite indeksi, dispersiyon oranı, kolloid/nem ekivalanı, erozyon oranı belirlenmiştir. Çalışmada, toprakların bazı hidro-fiziksel ve erozyon eğilimlerinin ana kayalarla (yüzey, tortul ve derinlik) karşılaştırılmasında çalışma alanının yükseltisi iki basamağa (1050 – 1650, 1650 – 2184 m) ayrılmıştır. Çalışmada yapılan varyans analizi, genelde her iki yükselti basamaklarında erozyon eğilimlerine göre tortul anakayası diğerlerine kıyasla erozyona daha dayanıklı bulunmakla birlikte, tüm ana kayaların erozyona duyarlı olduğunu göstermiştir. Korelasyon analizi sonucunda, SSİ, DO, EO ve KNEM ile bazı hidro-fiziksel özellikler arasında önemli ve anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Regresyon modellerine göre SSİ'nin %84.5'i, DO'nın %32,2'si KNEM'nın %57,9'u ve EO'nın %26,1'i açıklanabilmiştir. Sonuç olarak, özellikle yarı kurak ve erozyon açısından ciddi tedbirlerin alınması gereken bir alanda gerçekleştirildiğinden, bu sebeple elde edilen veriler çalışma alanında yapılacak erozyon kontrolü çalışmalarının planlamasında önemli katkılar sunabilir.